APOLLON PONTOU

Ο Απόλλων ιδρύθηκε τον Ιανουάριο του 1926. Πείνα και φτώχεια επικρατούσαν τότε στην προσφυγομάνα Καλαμαριά. Όλα αυτά προσπαθούσαν να μην τα σκέφτονται οι πρόσφυγες. Μία ομάδα προσφύγων Καλαμαριωτών, λοιπόν, είχε την ιδέα να ιδρύσει έναν σύλλογο με σκοπό τη διάδοση της μουσικής. Αρχικά, τα μέλη του συλλόγου συγκεντρωνόταν κι έπαιζαν μαντολίνο και κιθάρα. Τα πρώτα τμήματα που δημιούργησε, το 1926 ο Απόλλων, ήταν της μαντολινάτας, χορωδία (ανδρική και γυναικεία), ποδοσφαιρικό και αθλοπαιδιών, με βόλεϊ και στίβο. Παράλληλα διέθετε ομάδες εθελοντών, από νέους (κορίτσια-αγόρια), οι οποίοι μετέφεραν σε κάθε γειτονιά της Καλαμαριάς, ανά πάσα στιγμή, τρόφιμα, φάρμακα και νερό αποτελώντας κατά κάποιο τρόπο, τον φύλακα-άγγελο του τόπου. Σημειωτέον ότι τότε η Καλαμαριά μαστιζόταν από την ελονοσία και άλλες αρρώστιες. Ταυτόχρονα η μαντολινάτα και η χορωδία του συλλόγου πολύ σύντομα απόκτησαν μεγάλη φήμη σ’ ολόκληρη τη Βόρειο Ελλάδα και οι εμφανίσεις τους παντού γίνονταν δεκτές με ενθουσιώδη σχόλια και κριτικές. Το πρώτο Διοικητικό Συμβούλιο του Απόλλωνα Καλαμαριάς (Ιανουάριος 1926) αποτελούσαν οι: Πρόεδρος: Εμμανουήλ Μαγιόπουλος (Ελαιοχρωματιστής και κατόπιν ιερέας), Αντιπρόεδρος: Κωνσταντίνος Θεοδωρίδης (Καθηγητής), Γενικός Γραμματέας: Γεώργιος Αργυράκος (Δημόσιος Υπάλληλος), Ταμίας: Πλούτων Αγαθόπουλος (Καφεπώλης), Μέλη του Διοικητικού Συμβουλίου: Θεόδωρος Μάνος (Δικαστικός), Χαράλαμπος Οδοντόπουλος (Επιχειρηματίας), Κωνσταντίνος Σαββαΐδης (Επιχειρηματίας). Το έμβλημα του Απόλλωνα: «Μουσικο-μορφωτικός σύλλογος Απόλλων Καλαμαριάς» σημαίνει πριν και πάνω από όλα προσφυγιά, ξεριζωμός κι ελπίδα για επιστροφή στις χαμένες πατρίδες. Σημαίνει όμως και τέχνη, πολιτισμός, ψυχική και πνευματική καλλιέργεια. Τι καλύτερο, λοιπόν, για έμβλημα αυτού του συλλόγου από τον θεό της μουσικής, τον Απόλλωνα. Στο ήρεμο, χαμογελαστό, ευγενικό κι αγγελικό βλέμμα του καθρεφτίζεται η επιθυμία των Ποντίων να δημιουργήσουν ένα σύλλογο «κατ' εικόνα και ομοίωση» των ιδιοτήτων που είχε ο μυθικός θεός. Ας μη ξεχνάμε άλλωστε, ότι η ποντιακή φυλή φημίζεται για την πλούσια μουσική της παράδοση από τα αρχαία χρόνια μέχρι και σήμερα, οπότε δεν είναι τυχαία η επιλογή του Απόλλωνα, που με τη λύρα του απάλυνε τις ψυχές όλων εκείνων που γνώρισαν τον εφιάλτη του ξεριζωμού. Το σύμβολο που απεικονίζεται στο έμβλημα του ιστορικού σωματείου αποδίδεται σε έργο αφιερωμένο στον Απόλλωνα της Ρόδου, εκεί που σύμφωνα με τη μυθολογία δίδαξε για πρώτη φορά μουσική. Χρώματα της ομάδας είναι το κόκκινο και το μαύρο. Το κόκκινο συμβολίζει το αίμα των χιλιάδων προσφύγων που έχασαν τη ζωή τους στον Πόντο. Το μαύρο χρώμα συμβολίζει το πένθος. Το αιώνιο πένθος για το ξεριζωμό, για τις πατρίδες και για τις τόσες ζωές που χάθηκαν. Έτσι, από την αρχή της ίδρυσης του συλλόγου στην Καλαμαριά, καθιερώθηκε ως επίσημη αθλητική ενδυμασία του Απόλλωνα η «κοκκινόμαυρη». Το Σεπτέμβριο του 1926 η ποδοσφαιρική ομάδα του Απόλλωνα στο παλιό γήπεδο του Ηρακλή αντιμετώπισε σε φιλικό αγώνα την αντίστοιχη ομάδα του αγγλικού καταδρομικού «Λόυδ Τζωρτζ» από την οποία ηττήθηκε με σκορ 4 -1 και το γκολ της τιμής πέτυχε ο Μανώλης Μαγιόπουλος που ήταν τότε και πρόεδρος του συλλόγου, μέλος της μανδολινάτας και ικανότατος κυνηγός (αγωνιζόταν στη Θέση του δεξιού εξτρέμ). Το 1928 η ποδοσφαιρική ομάδα του Απόλλωνος πήρε μέρος στο πρωτάθλημα Γ’ κατηγορίας, της ΕΠΣΜ (Ενώσεως Ποδοσφαιρικών Σωματείων Μακεδονίας) και ανακηρύχθηκε με χαρακτηριστική άνεση πρωταθλήτρια, ενώ το 1932 κατέκτησε και το πρωτάθλημα Β’ κατηγορίας, αλλά δεν κατάφερε ν’ ανέβει στην Α’ γιατί ηττήθηκε από τον ουραγό της Α’, Μελιτέα, σε αγώνα διαβαθμίσεως. Την περίοδο 1938-39 αναδεικνύεται πάλι πρωταθλήτρια στη Β’ κατηγορίας και ανέρχεται στην Α’ αλλά η Γερμανική κατοχή τον ξαναβρίσκει στη Β’ κατηγορία. Το 1946 - 47 η ποδοσφαιρική ομάδα του Απόλλωνα αγωνίζεται στην Α’ κατηγορία με απόγειο της δόξης της την περίοδο 1957 - 58 όπου αναδεικνύεται πρωταθλήτρια Θεσσαλονίκης, υποσκελίζοντας για πρώτη φορά τα “μεγαθήρια” του ΠΑΟΚ, Άρη και Ηρακλή. Εκείνη την εποχή ο Απόλλων είχε προπονητή το διάσημο Αυστριακό τεχνικό του ποδοσφαίρου Αύγουστο Κουτσέρα, που τον καθιέρωσε ποδοσφαιρικά σ’ ολόκληρη την Ελλάδα. Ποδοσφαιρικά ο Απόλλων “πετούσε” σ’ όλα τα γήπεδα της χώρας μας, όπου οι φίλαθλοι τον καταχειροκροτούσαν για το θέαμα που προσέφερε, ενώ στο πρώτο Πανελλήνιο πρωτάθλημα (πρόδρομο της Α’ Εθνικής κατηγορίας) κατέλαβε την τέταρτη θέση. Την επόμενη χρονιά συμμετείχε στις 16 ομάδες που απάρτιζαν την πρώτη Εθνική κατηγορία. Την περίοδο 1963-64 κατακτά για πρώτη φορά την ένατη θέση στην Α’ Εθνική κατηγορία. Ήταν τα χρυσά χρόνια της ιστορίας του συλλόγου: τροφοδοτούσε ομάδες της Αθήνας και της Θεσσαλονίκης με παίκτες και οι ατομικές και συλλογικές διακρίσεις ήταν πολλές. Τότε η ποδοσφαιρική ομάδα του συλλόγου γυμναζόταν στο γήπεδο του ορφανοτροφείου «ο Αριστοτέλης» και τις προπονήσεις του παρακολουθούσαν πάνω από 3.000 φίλαθλοι ενώ γινόταν “κοσμοχαλασιά” στα παιχνίδια που έδινε στη Θεσσαλονίκη. Χιλιάδες κάθε Κυριακή όταν ο Απόλλων έπαιζε στο παλιό γήπεδο του Πανεπιστημίου (όπου τώρα η Θεολογική σχολή). Καλαμαριώτες σκαρφαλωμένοι στα τραμ, τα λεωφορεία και άλλα οχήματα, πιτσιρίκια, νέοι και γέροι, άντρες και γυναίκες εκστράτευαν προκειμένου να του συμπαρασταθούν. Εξαιτίας της λάσπης που κυριαρχούσε στην Καλαμαριά τα χρόνια εκείνα, η ποδοσφαιρική ομάδα του Απόλλωνα αποκλήθηκε από τους φιλάθλους των άλλων ομάδων “τσαμούρια” ενώ έμεινε ακόμα το σύνθημα των Καλαμαριωτών, παροιμιώδες για τα ελληνικά γήπεδα “Ο Απόλλων περιέχει δηλητήριον φοβερόν”. Εκείνη την εποχή μετά από κάθε νίκη του συλλόγου ακολουθούσε γενική φωταγώγηση της Καλαμαριάς, ύστερα από σχετική εντολή του δημάρχου Σταύρου Καρατζά. Μετά τις επιτυχίες της ποδοσφαιρικής ομάδας του συλλόγου ακολουθούσε λαϊκή ξέφρενη φιέστα πανηγυριού, όπου δεσπόζουσα θέση είχαν ο κεμεντζές και οι ποντιακοί χοροί (πυρρίχιος, ομάλ, τικ). Παρά την επιτυχημένη πορεία της ομάδας, ο Απόλλων δεν μπόρεσε να κρατηθεί στην Α’ Εθνική και αυτό διότι τα οικονομικά ανάγκαζαν το σύλλογο να παραχωρεί την «αφρόκρεμα» του έμψυχου υλικού του. Έτσι υποβιβάστηκε στην Β’ Εθνική το 1965. Μοναδική εξαίρεση της «μαύρης» δεκαετίας του ΄70 ήταν η άνοδος το 1974, όμως δεν μπόρεσε να κρατηθεί πάνω από μια χρονιά στη μεγάλη κατηγορία. Το 1982 ο Απόλλων αναδεικνύεται πρωταθλητής στη Β’ Εθνική και το 1983 (ως ΠΑΕ πλέον) επιστρέφει για επτά συναπτά έτη στην Α’ Εθνική. Μάλιστα, την περίοδο 1985-86 καταλαμβάνει για δεύτερη φορά την καλύτερη θέση στην ιστορία του (ένατη στην Α’ Εθνική) αποτελώντας μια παραδοσιακή δύναμη στο χώρο του ελληνικού ποδοσφαίρου. Το 1989 σώζεται σε μπαράζ υποβιβασμού, τον οποίο όμως δε γλιτώνει την επόμενη περίοδο. Η επιστροφή δεν αργεί να έρθει και έτσι την περίοδο 1992-93 και 1993-94 αγωνίζεται και πάλι στην Α’ Εθνική. Οι πωλήσεις παικτών όμως τον οδηγούν και πάλι στη Β’ Εθνική και εκεί παραμένει για δέκα ολόκληρα χρόνια. Παρά τα οικονομικά προβλήματα κι ενώ ο σύλλογος έφτασε πολλές φορές στο χείλος του γκρεμού ο Απόλλων δεν διαλύθηκε. Τελικά, ο Απόλλων κατάφερε μετά από πολλές προσπάθειες να επιστρέψει στην Α’ Εθνική το 2004 και την περίοδο 2005-06 κατακτά για τρίτη φορά την ένατη θέση που αποτελεί την καλύτερη επίδοση στην ιστορία του. Ρεκόρ εισιτηρίων έχει ο Απόλλων στο γήπεδό του, από τις 7 Οκτωβρίου 1973, με αντίπαλο τον Παναθηναϊκό. Τότε κόπηκαν 8.357 εισιτήρια, ενώ στο παιχνίδι ήταν πάνω από 12.000 άτομα, καθώς γυναίκες και παιδιά δεν είχαν πληρώσει εισιτήριο. Εξάλλου, με έδρα το Χαριλάου, στις 4 Σεπτεμβρίου του 1983 και αντίπαλο τον ΠΑΟΚ κόπηκαν 15.616 εισιτήρια, ενώ βρέθηκαν στο γήπεδο περί τις 20.000 φίλαθλοι. Εκτός από το ποδόσφαιρο που κεντρίζει το ενδιαφέρον, ο Απόλλων διαθέτει και πολλά άλλα ερασιτεχνικά τμήματα. Στη δεκαετία του 1950, σύμφωνα με το καταστατικό, ο Απόλλωνας περιελάμβανε τα εξής τμήματα: φιλολογικό, καλλιτεχνικό, μουσικό, ποδοσφαιρικό, κλασσικού αθλητισμού, κολυμβητικό, αθλοπαιδιών, σκοποβολής, παλαιστικό, πυγμαχικό, οπλομαχητικό, ορειβατικό και ιστιοπλοϊκό. Το 1956 δημιουργήθηκε τμήμα πάλης, με διακρίσεις στα πρωταθλήματα εφήβων, ενώ η ύπαρξη παραρτήματος της Χ.Α.Ν. στην Καλαμαριά συνετέλεσε στην ανάπτυξη και άλλων τμημάτων του συλλόγου. Το 1960 ιδρύθηκε το τμήμα μπάσκετ που αναπτύχθηκε πολύ σύντομα και το 1962 ανέβηκε στην Α’ κατηγορία Θεσσαλονίκης. Το 1966 ιδρύθηκε τμήμα πυγμαχίας, το οποίο συστεγαζόταν με το παλαιστικό σε ΤΩΛ, στην οδό Πασαλίδη. Το 1986 ιδρύθηκε το τμήμα χειροσφαίρισης (χάντμπολ). Πολλές είναι οι επιτυχίες των τμημάτων του Απόλλωνα, με σημαντικότερη την ανάδειξη της γυναικείας ομάδας μπάσκετ δύο φορές ως πρωταθλήτρια Ελλάδος και μία ως κυπελλούχος